Een collectie die verdwenen is, kan danzij een inventaris nog bestudeerd worden.

Onlangs publiceerden de RISM werkgroep van Zwitserland en de Universiteit van Fribourg via een online databank de historische inventaris (1747) uit de Sint-Petruskerk (thans Sint-Petrus-en-Pauluskerk) van Oostende.

Inventarissen zijn heel specifieke bronnen voor onderzoek. De muziekboekenlijstjes die in voorgaande eeuwen werden opgemaakt vertellen iets over oude verzamelingen, welke muziek populair was, welke muziek circuleerde in handschriften en geven soms ook nieuwe informatie over componisten en oeuvres. Toch worden deze bijzondere lijsten maar sporadisch gebruikt en blijven ze vaak verborgen in archieven van instellingen en onderzoekers.

De oude Sint-Petruskerk van Oostende

In 2009 sloegen de Universiteit van Fribourg, de RISM werkgroep Zwitserland en de Swiss National Science Foundation de handen in elkaar om een instrument te ontwikkelen dat historische inventarissen uit Zwitserland kan ontsluiten. Er werd gekozen voor een eigen databank, deels gebaseerd op de kennis over de databanken van RISM.

Bij aanvang was de databank bedoeld voor Zwitsers muzikaal erfgoed, maar ook andere historische bronnen werden stilaan opgenomen. Naast de Oostendse inventaris is ook al een historische inventaris uit Oostenrijk gepubliceerd en is een publicatie van de inventaris van de San Marcobasiliek in Venetië in voorbereiding. 

Voor de Oostendse inventaris (bewaard in het stadsarchief) heeft Stefanie Beghein op basis van een tip van Resonant en met behulp van het Stadsarchief van Oostende (dat digitale foto’s van het handschrift bezorgde), de informatie verwerkt in de databank. Interessant daarbij is dat de werken en componisten die in de inventaris vermeld worden, voor een groot stuk geïdentificeerd konden worden. Dit gebeurde op basis van de RISM-databanken en van andere publicaties. De collectie van de Oostendse kerk bevatte muziek van lokale componisten uit de Lage Landen en ook een internationaal repertoire met componisten uit Duitsland, Frankrijk en Italië. Terwijl de voorgaande onderzoeken naar historische muziekcollecties en –inventarissen zich voornamelijk gericht hebben op kapittelkerken in Vlaanderen, is deze inventaris van een meer bescheiden kerk een belangrijke aanvulling.

Het muzikaal bezit van de Sint-Petruskerk werd in 1747 opgemaakt en in 1760 nog aangevuld. Interessant is dat verdwenen boeken en handschriften ook vermeld worden en dat ook enkele geschonken boeken en handschriften een plaats krijgen in de inventaris. De muziekcollectie zelf mag dan wellicht verdwenen zijn, er zijn ook andere bronnen die kunnen bijdragen aan de kennis van de lokale muziekgeschiedenis.

De inventaris is te bekijken op: http://inventories.rism-ch.org